Kiedy przysługuje adwokat z urzędu w sprawie cywilnej?

Zdarzają się w życiu i takie sytuacje, które kierują nas do sądu. Wówczas konieczna jest pomoc prawna, w tym reprezentacja przez adwokata. Niestety, nie każdego jednak stać na to, aby pozwolić sobie na wynajęcie prawnika. Rozwiązaniem jest tu adwokat z urzędu. Warto wiedzieć, jakie warunki trzeba spełnić, aby móc skorzystać z takiego rozwiązania w sprawach cywilnych.

Kto może dostać prawnika z urzędu?

Prawo do ubiegania się o niego przysługuje każdemu. Nie oznacza to jednak, że każdy taką pomoc otrzyma. W przypadku osoby fizycznej konieczne jest złożenie oświadczenie, z którego wynikać będzie, że nie jest ona w stanie ponieść kosztów związanych z wynajęciem adwokata. Innymi słowy, oświadczyć musi, że nie stać ją na to. Podobnie jest w przypadku osób prawnych. W tym przypadku samo oświadczenie jednak nie wystarczy. Trzeba wykazać, że nie posiada się środków pozwalających na wynajęcie prawnika.

Złożenie wniosku o adwokata z urzędu

Aby uzyskać taką pomoc konieczne jest złożenie stosownego wniosku. Może on być złożony na piśmie lub ustnie do protokołu. Decyzję o przyznaniu prawnika z urzędu podejmuje sąd, w którym rozprawa ma się toczyć lub już się toczy. Osoby fizyczne mogą jednak liczyć na pewne ułatwienie w tej kwestii. Jeśli rozprawa ma się toczyć w innym mieście niż ich miejsce zamieszkania, wniosek złożyć mogą w sądzie rejonowym właściwym dla ich miejsca zamieszkania. Złożenie go jest bezpłatne.

Oświadczenie o stanie majątkowym

Do wniosku dołączyć trzeba wspomniane wcześniej oświadczenie. Wnioskodawca opisać w nim musi swój stan majątkowy, stan rodzinny, zamieścić informację o dochodach oraz o źródle utrzymania. Pamiętać trzeba, aby wszystkie rubryki w oświadczeniu zostały dokładnie wypełnione. Dobrze jest, jeśli zawarte w oświadczeniu informacje poprze się dodatkowymi dokumentami. Może być to np. ostatni PIT. Oświadczenie, tak jak i wniosek, muszą być własnoręcznie podpisane. Wszystkie informacje zawarte w nich muszą być prawdziwe. Jeśli okaże się, że wnioskodawca skłamał, wówczas pomoc prawna z urzędu zostanie cofnięta i konieczne będzie uiszczenie wynagrodzenia.

Prawnik z urzędu, czyli kto?

Jeśli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, sąd zwraca się do okręgowej rady adwokackiej z prośbą o wyznaczenie prawnika, który będzie reprezentował stronę. Co ważne, można we wniosku wskazać konkretną osobę, którą chcielibyśmy widzieć w roli swojego adwokata z urzędu. Często dzieje się tak w przypadku, kiedy wskazany adwokat reprezentował nas już wcześniej. Wówczas wnioskodawca wie, że to dobry prawnik i ma do niego zaufanie. Trzeba jednak wiedzieć, że takie wskazanie nie jest obligatoryjne. Rada adwokacka może wskazać zupełnie inną osobę. Ważne jest jednak, aby wyznaczony prawnik pracował w kancelarii prawnej specjalizującej się w dziedzinie, której sprawa dotyczy. Adwokat z urzędu wyznaczany jest najpóźniej w terminie dwóch tygodni.